گنج , مالى است كه در زمين يا درخت يا كوه يا ديوار پنهان باشد و كسى آن را پيدا كند و طورى باشد كه به آن گنج بگويند.(1)
اگر قيمت گنج يافت شده , پس از كسر مخارج به 15مثقال نقره يا 15مثقال طلا برسد, خمس دارد(2).
1- در ملك خودش يافت شود مال خود اوست و بايد خمس آن را بدهد.
2- در جايى كه ملك كسى نيست ; مثلاً در بيابان يا كوه يافت شود مال خود اوست و بايد خمس آن را بدهد.
3- در ملك ديگران پيدا كند متعلق به صاحب ملك است .
4- در ملكى كه از ديگران خريده پيدا شود:
1- بداند از صاحبان قبلى آن ملك نيست ,براى خود او مى شود و بايد خمس آن رابدهد.
2-احتمال دهد, كه مال يكى از آنان است , بايد به او اطلاع دهد و اگى معلوم شود مال او نيست بايد به مالكين قبلى اطلاع دهد و اگر معلوم شود مال هيچ يك از آنان نيست , مال خود او مى شود و بايد خمس آن را بدهد.(3)