شُفعَه (1)

اگر يكى از دو شريك سهم خود را بفروشد, با شرايطى كه در كتب مفصل فقهى آمده است براى شريك ديگر

اين حق وجود دارد كه سهم شريك را تملّك كند و قيمتى را كه مشترى پرداخته است به او بدهد. به اين <حق

شُفعه > مى گويند.(2)

شماره ]نوع مال حكم

1غير منقولات قابل تقسيم مانند باغ و مزرعه وخانه حق شفعه در آن وجود دارد

2غير منقولات غير قابل تقسيم مانند راهها وجويها و دهليزهاى باريك وجود حق شفعه محل اشكال است و احتياط آن است كه شفيع رضايت مشترى را فراهم كند و مشترى هم درخواست اورا اجابت نمايد.

3اموال منقول , مانند اتومبيل , حيوان , لباس ولوازم منزل وجود حق شفعه محل اشكال است و احتياط آن است كه شفيع رضايت مشترى را فراهم كند و مشترى هم درخواست اورا اجابت نمايد.

4ملك تقسيم شده ; مانند باغى كه تقسيم شده هر1ند با ديوار و امثال آن از هم جدا نشده باشد حق شفعه وجود ندارد. 1- حق شفعه تنها در صورت فروش ملك است . بنابر اين اگر يكى از دو شريك سهم خود را به ديگرى ح ببخشد يا مصالحه كند يا مهريه همسرش قرار دهد, حق شفعه براى شريك ديگر وجود ندارد.(3)

2- حق شفعه تنها در ملكى كه دو نفر شريك هستند وجود دارد نه بيشتر. بنابر اين اگر مثلاً يكى از سهامداران خيك شركت كه افراد متعددى شريك هستند سهم خود را بفروشد براى ساير شركاء حق شفعه وجود ندارد(3).


1- بحث شفعه در رسالهء برخى از مراجع تقليد وجود ندارد.
2 - تحرير الوسيله , ج 1ص 555 م 1 كتاب الشفعه .
3 - همان , ص 556 م 5
4 - همان , م 6
4 >