نماز قضا

انسان بايد نمازهاى واجب را در وقت خود بخواند و چنانچه بدون عذر نمازى از او قضا شود, گناهكار است و بايد توبه كرده , قضاى آن را هم به جا آورد.

1- در دو مورد به جا آوردن قضاى نماز واجب است :

نماز واجب را در وقت آن نخوانده باشد.

بعد از وقت متوجه شود نمازى كه خوانده , باطل بوده است .(1).

2- كسى كه نماز قضا دارد, نبايد در خواندن آن كوتاهى كند, ولى واجب نيست فوراً آن را به جا آورد.(2).

3- حالتهاى مختلف انسان نسبت به نماز قضا:

-- مى داند نماز قضا ندارد: چيزى واجب نيست .

-- شك دارد نماز قضا دارد يا نه : چيزى واجب نيست .

-- احتمال مى دهد نماز قضايى دارد يا نمازهايى را كه خوانده صحيح نبوده : مستحب است احتياطاً قضاى آن را به جا آورد.

-- مى داند نماز قضا دارد ولى شمارهء آنها را نمى داند; مثلاً نمى داند چهار تا بوده يا پنج تا: چنانچه كمتر را بخواند كافى است .

-- شمارهء آنها را فراموش كرده : اگر مقدار كمتر را بخواند كفايت مى كند.

-- شماره آن را هم مى داند: بايد قضاى آن را به جا آورد.(3) .

4- قضاى نمازهاى يوميّه لازم نيست به ترتيب خوانده شود; مثلاً كسى كه يك روز نماز عصر و روز بعد نماز ظهر را نخوانده , لازم نيست اوّل نماز عصر و بعد از آن نماز ظهر را قضا كند.0 ولى در نمازهايى كه اداى آنها بايد(4) به ترتيب خوانده شود; مثل نماز ظهر و عصر يك روز, بايد قضاى آن را نيز به ترتيب به جا آورد.

5- نماز قضا را با جماعت مى توان خواند; چه نماز امام جماعت ادا باشد و چه قضا, و لازم نيست هر دو, يك نماز را بخوانند; مثلاً اگر نماز قضاى صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند اشكال ندارد.(5)

6- اگر مسافرى كه بايد نماز را شكسته بخواند, نماز ظهر يا عصر يا عشاء از او قضا شود, بايد آن را دو ركعتى به اًجا آورد, اگر چه در غير سفر بخواهد قضاى آن را به جا آورد.(6)

7- در سفر نمى توان روزه گرفت , حتى روزهء قضا, ولى نماز قضا مى توان به جا آورد و تفصيل اين مسأله در روزه گرفتن در سفر در چند مورد استثنا شده و صحيح است كه از جمله آنها روزهء نذرى است به شرط آن كه نذر كرده باشد در سفرآبگيرد يا روزه معينى را نذر كرده روزه بگيرد و آن روزه مسافر است . بحث روزهء مسافر خواهد آمد.(7)

8 اگر در سفر بخواهد نمازهايى را كه در غير سفر قضا شده , به جا آورد, بايد نمازهاى ظهر و عصر و عشاء را چهار ركعتى قضا كند.(8)

9 نماز قضا را در هر وقت مى توان به جا آورد; يعنى قضاى نماز صبح را مى توان ظهر يا شب خواند.(9)

استفتاء

س 1- شخصى كه مدت 2يا 3روز بى هوش بوده , آيا نمازهايى را كه در اين مدت نخوانده قضا لازم است ياخير؟

ج ـ اگر تمام وقت بى هوش بوده و به دست خود بيهوش نشده قضا ندارد.(10)

س 2- پدر و مادر من پسرى بزرگتر از من داشتند كه در سنين كودكى (دو سالگى ) مرده است و بعد از مرگ اوخ اولاد ارشد پدر و مادر, من هستم , آيا بعد از مرگ پدر ومادرم طبق مسائل موجود در توضيح المسائل نماز و روزه 8ضاى پدرم بر من (كه پسر دوّمش هستم ) واجب است يا نه ؟

ج ـ در فرض مرقوم شما پسر بزرگتر هستيد.(11)


1ـ توضيح المسائل , م 1370ـ 1371
2ـ توضيح المسائل , م 1372
3ـ توضيح المسائل , م 1374و 1383
4ـ توضيح المسائل , م 1375
5ـ توضيح المسائل , م 1388
6ـ توضيح المسائل , م 1368
7ـ تحريرالوسيله , ج 1 ص 224 م 5و العروة الوثقى , ج 1 ص 734 م 10
8ـ توضيح المسائل , م 1368
9ـ تحريرالوسيله , ج 1 ص 293 م 1 العروةالوثقى , ج 1 ص 734 م 10
10ـ استفتاآت , ص 173 س 176
11ـ استفتاآت , ج 1 ص 187 س 218